3. Mechanizm działania konta księgowego
Status:
AKTUALNY
|
Czas trwania:
0:5:33
Wykład omawia zasady funkcjonowania oraz elementy składowe konta
księgowego. Prezentuje również klasyfikację kont księgowych.
Konta bilansowe są jednym z rodzajów kont dwustronnych. Posiadają stronę
\"winien\" oraz stronę \"ma\" i ich zasada działania odzwierciedla fakt,
że reprezentują każdą pozycję bilansu.
Każde konto bilansowe posiada saldo początkowe, obrót oraz saldo
końcowe. Przy zapisach na kontach bilansowych nie wolno naruszać zasady
równowagi bilansowej, która mówi o tym, że zapisowi po stronie debetowej
musi towarzyszyć korespondujący zapis po stronie kredytowej na koncie
korespondującym.
Jako pierwsze omówimy sobie konto aktywne i jego zasadę działania. Tak
jak w standardowej wersji szubieniczki mamy stronę debetową oraz stronę
kredytową. W przypadku kont aktywnych saldo początkowe występuje po
stronie debetowej. Również zwiększenia stanu aktywów znajdują się po
stronie debetowej, natomiast zmniejszenia po stronie kredytowej.
Pod koniec okresu sprawozdawczego następuje podsumowanie obrotów strony
debetowej oraz strony kredytowej i obliczenie w związku z tym salda
końcowego, które jest różnicą obrotu debetowego i kredytowego. Podlicza
się również sumę kontrolną po stronie debetowej i kredytowej tak aby
mieć pewność, że ze sobą się zgadzają.
Przykładem konta aktywnego jest konto środków trwałych i załóżmy tutaj,
że posiadamy środki trwałe o wartości 10 tysięcy złotych. W ciągu
bieżącego miesiąca zakupiliśmy dodatkowe środki np. samochód za kwotę 15
tysięcy złotych, ale równocześnie, ponieważ zakupiliśmy samochód
sprzedaliśmy skuter, który był warty 2 tysiące złotych. Pod koniec
miesiąca podsumowujemy nasze saldo debetowe, które w tym wypadku wynosi
25 tysięcy złotych i saldo kredytowe, które wynosi 2 tysiące złotych.
Stąd nasze saldo końcowe środków trwałych na koniec miesiąca wynosi 23
tysiące złotych. Podsumowując stronę debetową oraz stronę kredytową mamy
25 tysięcy złotych. Saldo końcowe 23 tysiące złotych dla zamknięcia
obecnego miesiąca stanie się saldem początkowym miesiąca następnego
i mówi nam o tym jaki mamy stan środków trwałych na koniec danego
miesiąca.
Skoro mamy konto aktywne to posiadamy też konta pasywne zachowując
równowagę bilansową i odzwierciedlając fakt, że mówimy o kontach
bilansowych. W przypadku konta pasywnego mamy jakby lustrzane odbicie
konta aktywnego: saldo początkowe występuje po stronie kredytowej,
zwiększenia na koncie pasywnym dokonywane są po stronie
kredytowej, zmniejszenia z kolei po debetowej. Zasada działania przy
zamykaniu konta jest identyczna jak w przypadku konta pasywnego:
podsumowujemy obrót kredytowy, podsumowujemy obrót debetowy; z różnicy
powstaje nam saldo końcowe, które jest kredytowe; obliczamy
sumy kontrolne tak aby sprawdzić, że nie nastąpiła żadna pomyłka w
kalkulacji.
Przykładem konta pasywnego jest konto zobowiązań wobec dostawców.
Załóżmy, że na początku okresu sprawozdawczego jednemu z naszych
dostawców byliśmy winni za np. towary zakupione 30 tysięcy złotych.
W ciągu obecnego miesiąca dodatkowo zakupiliśmy u tego dostawcy
towary za 25 tysięcy złotych i pod koniec miesiąca spłaciliśmy temu
dostawcy 20 tysięcy. W związku z tym mieliśmy zwiększenie w kwocie 25
tysięcy złotych i zmniejszenie w kwocie 20 tysięcy złotych. Podsumowując
stronę kredytową mamy 55 tysięcy jako nasz obrót kredytowy, 20 tysięcy
po stronie debetowej stąd saldo końcowe wynosi 35 tysięcy złotych i
stanowi kwotę zobowiązań wobec dostawców na koniec danego okresu
sprawozdawczego. Oczywiście znów podsumowujemy stronę kredytową tzw.
sumę kontrolną i stronę debetową, żeby mieć pewność, że nie nastąpiła
pomyłka w obliczeniach.
Tak jak już wcześniej wspomniałam przy podziale konta mamy do czynienia
również oprócz kont aktywnych i pasywnych z kontami aktywno-pasywnymi,
czyli takimi kontami na których mogą zaistnieć salda początkowe i
po stronie kredytowej i po stronie debetowej; mamy też salda końcowe po
stronie kredytowej i debetowej oraz obroty po obu stronach. Z reguły do
kont aktywno-pasywnych istnieją konta bardziej szczegółowe analityczne,
które są powiązane z kontem syntetycznym ze względu na to by można było
utrzymać szczegółowość i pewną historię konta, ale o
kontach syntetycznych, analitycznych powiemy sobie troszkę później.
Podsumowując działanie kont bilansowych musimy pamiętać o równowadze
bilansowej:
* dla wszystkich kont bilansowych suma sald początkowych po stronie
debetowej musi się równać sumie sald początkowych po stronie
kredytowej;
* obroty debetowe muszą się równać obrotom kredytowym;
* salda końcowe debetowe muszą się równać saldom końcowym kredytowym.
Należy również pamiętać zasadę o której wspomniałam już przy koncie
aktywnym, że stan końcowy konta danego okresu stanowi stan początkowy
konta następnego okresu sprawozdawczego.