Wiemy już w jaki sposób konto księgowe wykorzystywane jest do zapisu operacji gospodarczych. Teraz na chwilę chciałabym wrócić do samej zasady funkcjonowania konta i faktu, że konta można dzielić oraz można łączyć. Podziału konta dokonuje się w celu uzyskania dodatkowych informacji. Konta możemy dzielić poziomo bądź pionowo; zaraz wytłumaczę jaka jest różnica. Konto po podziale może nadal istnieć, bądź może przestać funkcjonować; zamiast tego funkcjonują konta wydzielone. Jeżeli chodzi o podział poziomy kont. Podział poziomy kont dokonuje się poprzez wydzielenie z konta głównego zapisów debetowych oraz kredytowych, które związane są z pewną określoną grupą operacji. Dobrym przykładem jest np. konto: rozrachunki z dostawcami, które może posiadać podkonta, czyli można wydzielić z tego konta wszystkie operacje, które są związane z danym konkretnym dostawcą. Czyli mamy konto główne, które nazywa się rozrachunki z dostawcami oraz podkonta wydzielone z konta głównego tzw. konta pomocnicze, każde odpowiada odpowiedniemu dostawcy, czyli mamy konto rozrachunki z dostawcą X, konto rozrachunki z dostawcą Y itd. Konta z których zostają wydzielone podkonta zwane są kontami głównymi i są to konta bilansowe oraz wynikowe, które występują w zakładowym planie kont. O tym zakładowym planie kont powiem nieco więcej w następnych wykładach. Często te konta główne nie są wystarczające, żeby można było na bieżąco śledzić np. rozrachunki z konkretnym dostawcą stąd następuje wydzielenie kont analitycznych-pomocniczych. Zapisu na kontach dokonuje się równolegle z zapisem na koncie syntetycznym i jest to zapis pojedynczy tzn. jeżeli na koncie syntetycznym po stronie debetowej księgujemy jakąś transakcję to na analitycznym koncie również będziemy księgować tą samą operację, czyli jest tak jakby powielany zapis; zapis powtarzany. Konta analityczne i konta syntetyczne prowadzi się w sposób systematyczny i ciągły. Z kontami syntetycznymi wiąże się pojęcie księgi głównej, natomiast z kontami analitycznymi księgi pomocniczej. Tutaj mam taki krótki przykład, żeby przybliżyć lepiej zasadę funkcjonowania kont syntetycznych i analitycznych. Jeżeli mamy konto syntetyczne środki trwałe gdzie mamy nasze środki trwałe w wysokości 100 tysięcy złotych to możemy do niego wydzielić konto analityczne po to żeby zobaczyć o jakie środki trwałe w ogóle chodzi i możemy sobie np. wydzielić środki transportu, maszyny i budynki i lokale. Konta analityczne pełnią więc funkcje informacyjną, ale tak naprawdę są rozbiciem konta syntetycznego. Konta analityczne według artykułu 17 ustawy o rachunkowości w szczególności tworzy się dla środków trwałych rozrachunków  z kontrahentami, pracownikami w przypadku operacji sprzedaży gdy chcemy zobaczyć np. sprzedaż po konkretnym produkcie, czy po konkretnej usłudze; tak samo jeżeli chodzi o operację zakupu może ona dotyczyć konkretnego towaru, konkretnej usługi. Konta analityczne powstają również w przypadku kosztów i istotnych dla jednostki składników aktywów oprócz środków trwałych mogą to być inne elementy: wartości niematerialne i prawne np. należności; tworzy się je także dla operacji gotówkowych np. w przypadku prowadzenia kasy. Konta i księgi pomocnicze, czyli konta analityczne można prowadzić różnymi metodami; najbardziej popularna jest metoda wartościowa, ale istnieje też metoda ilościowa, czyli na podstawie ilości sztuk, które automatycznie są przeliczane w systemie na wartość mając wartość jednostkową, bądź ilościowo-wartościowe. Mamy również podział pionowy konta i czym on się różni od podziału poziomego. W podziale poziomym mieliśmy wydzielone konta ze stroną debetową i kredytową, czyli na kontach w podziale poziomym, kontach analitycznych księgowaliśmy i po stronie debetowej i po stronie kredytowej. Podział pionowy konta powoduje powstanie konta korygującego na którym transakcje prowadzone są tylko po jednej stronie konta, czyli jeżeli mamy konto główne przed wyodrębnieniem na którym księgowaliśmy i po stronie \"winien\", a także po stronie \"ma\" to w przypadku konta korygującego będzie ono posiadać transakcje dotyczące tylko np. strony \"winien\" lub tylko strony \"ma\". Zasady ewidencji na kontach pomocniczych są identyczne z zasadami obowiązującymi na koncie głównym i tutaj mam taki przykład zużycia środka trwałego, czyli popularna nazwa amortyzacji. Przed podziałem mamy amortyzację i umorzenie środka trwałego zaksięgowane po stronie \"ma\" na koncie środki trwałe i oczywiście jest zaliczone na poczet kosztów. Natomiast jeżeli wydzielimy z konta środki trwałe poprzez podział pionowy konto umorzenie środków trwałych wtedy transakcje zakupów środków trwałych będą się odbywały i wszelkie zmiany ilościowe będą się odbywały na koncie środki trwałe. Natomiast umorzenie tych środków będzie zawsze występować po stronie \"ma\" na koncie umorzenie środków trwałych. Oczywiście umorzenie jest wliczane w koszty i księgowane tak jak i poprzednio na koncie kosztów.

Pytania:

Aby zadać pytanie lub skomentować wykład zaloguj się