Witam wszystkich po krótkiej przerwie. Dziś chciałabym omówić temat bilansu. W związku z tym tematem było dużo pytań, dlatego zanim przejdziemy do omawiania poszczególnych elementów bilansu chciałabym przedstawić krótkie wprowadzenie czym jest bilans i czemu służy bilans. Zgodnie z artykułem 45 ustawy o rachunkowości ustęp drugi jest to jedno z obowiązkowych sprawozdań finansowych, które jest przygotowywane przez jednostki gospodarcze na koniec okresu sprawozdawczego. Z reguły jednostki przygotowują to na koniec okresu, którym jest koniec roku kalendarzowego wraz z innymi sprawozdaniami finansowymi. Jest to dokument dość ważny, jego wzór został przedstawiony w załączniku do ustawy o rachunkowości, w jednym z załączników. Dokładnie ja skupię się na załączniku numer 1, czyli wzorze dla jednostek nie będących bankami, zakładami ubezpieczeń i asekuracji. To jest z punktu widzenia formalnego, natomiast tak naprawdę gdybyśmy w prostych słowach mieli określić czym jest bilans: bilans jest po prostu reprezentacją majątku jednostki gospodarczej. Z mojej perspektywy jako osoby, która kilka lat pracuje już w finansach bilans jest swoistego rodzaju GPS-em, który wskazuje w jakim położeniu jest dana jednostka oraz w związku z tym w jakim kierunku zmierza. Nie będę w tej chwili zajmować się tym w jaki sposób bilans czytamy, jakie informacje z tego bilansu możemy otrzymać, właśnie jakie dodatkowe informacje, na tym skupimy się później; warto jednak wiedzieć, że jest to dość istotny dokument, który potrafi dość dokładnie określić co z firmą się dzieje.  Gdybyśmy mieli omówić w jaki sposób bilans reprezentuje majątek: jest to reprezentacja dwustronna, z jednej strony mamy do czynienia z formą majątku, czyli z tzw. aktywami i ta forma majątku jeżeli mamy jakąś firmę, to może być samochód dostawczy, to może być maszyna, która służy do produkcji jakiś wyrobów i są to tzw. aktywa trwałe; trwałe, ponieważ są można powiedzieć na trwałe, a właściwie na długi okres związane z naszą działalnością, na pewno na okres dłuższy niż 12 miesięcy. Z drugiej strony możemy mieć pieniądze na rachunku bankowym, towary, którymi handlujemy, materiały z których wyprodukujemy jakiś produkt; te elementy aktywów z reguły będziemy chcieli zużyć, czy sprzedać w ciągu roku kalendarzowego, czyli w ciągu 12 miesięcy i są to tzw. aktywa obrotowe. Z jednej strony mamy więc formę majątku, czyli aktywa, ale ta forma majątku, czyli te aktywa musiały zostać w jakiś sposób sfinansowane. Bilans więc z jednej strony pokazuje formę majątku, a z drugiej strony źródła finansowania majątku; te źródła finansowania majątku nazywamy pasywami.  Jeżeli zakupiliśmy maszynę, samochód z własnych środków to wtedy będziemy mówić, że posiadamy kapitał własny, natomiast jeżeli np. na zakup towarów, materiałów, czy też samochodu musieliśmy wziąć kredyt z banku wtedy mamy do czynienia z kapitałem obcym.  Najlepiej reprezentację bilansu, sposób reprezentacji majątku w bilansie możemy zrozumieć na przykładzie: wyobraźmy sobie, że umawiamy się razem ze znajomym, że otworzymy firmę Agmar, która będzie się zajmowała sprzedażą sprzętu AGD. Ustalamy, że zakupione towary będziemy  w ramach naszego województwa dowozić do klienta osobiście. Co w związku z tym potrzebujemy? Na pewno będziemy musieli zakupić sprzęt AGD. Skoro ustaliliśmy też, że będziemy ten sprzęt AGD sprzedany dowozić do klienta na terenie województwa potrzebujemy na pewno samochody; umówmy się, że są to 2 samochody dostawcze. Sprzęt AGD na początek zakupimy za 80 tysięcy złotych, a samochody dostawcze za 45 tysięcy złotych każdy, z tym, że w przypadku samochodów zabraknie nam już gotówki, weźmiemy więc kredyt z banku na zakup tych dwóch samochodów. Razem ze znajomym umawiamy się więc, że potrzebujemy 80 tysięcy na AGD, 2 razy 45 tysięcy, czyli 90 tysięcy na samochody i 30 tysięcy gotówki, która będzie potrzebna najprawdopodobniej na początek w celu opłaty za wynajem pomieszczenia i innych opłat, które wiążą się z rozpoczęciem działalności - w sumie 200 tysięcy złotych. W jaki sposób przedstawimy to teraz w bilansie otwarcia firmy Agmar? Z jednej strony będziemy mieli majątek firmy, czyli aktywa. Wiemy, że zakupiliśmy samochody za 90 tysięcy złotych, samochody będą użytkowane dłużej niż 12 miesięcy - jest to więc majątek trwały w naszym bilansie. Następnie wiemy, że zakupiliśmy AGD za 80 tysięcy złotych: to AGD mamy nadzieję sprzedać w ciągu następnych 12 miesięcy, będzie to więc majątek obrotowy, towary. Ostatnia pozycja, którą wiemy, że mamy na początku w ramach naszych aktywów to rachunek bankowy na którym mamy 30 tysięcy złotych niezbędne do rozpoczęcia działalności, one też zostaną najprawdopodobniej zużyte w ciągu 12 miesięcy, czyli również element majątku obrotowego. W sumie nasze 200 tysięcy złotych reprezentowane przez różne elementy aktywów. Wiemy też, że sfinansowaliśmy samochody, AGD  i rachunek bankowy z jednej strony zakupując na kredyt bankowy samochody za 90 tysięcy złotych, czyli będzie to nasz kapitał obcy, a dokładnie zobowiązania wobec dostawców w bilansie; z drugiej strony z pozostałych środków, czyli 110 tysięcy złotych sfinansowaliśmy AGD i rachunek bankowy, były nasze własne środki, czyli kapitał własny - w sumie również 200 tysięcy złotych. Nasz bilans otwarcia przedstawiałby się następująco tak jak widzimy to tutaj: majątek trwały, majątek obrotowy, kapitał własny i kapitał obcy. Podsumowując naszą strukturę bilansu: z jednej strony mamy więc aktywa, czyli forma majątku, z drugiej strony mamy pasywa, czyli źródła finansowania naszych aktywów. Aktywa z kolei możemy podzielić na aktywa trwałe i aktywa obrotowe ze względu na przewidywany okres użytkowania: 12 miesięcy, bądź powyżej 12 miesięcy i jest to kryterium podziału przedmiotowe. Z drugiej strony ze względu na właściciela pasywów, na właściciela naszego źródła finansowania aktywów możemy mieć do czynienia z kapitałem własnym jeżeli finansowane jest to ze środków własnych bądź kapitałem obcym jeżeli np. zaciągnęliśmy kredyt - ten podział jest podziałem podmiotowym, czyli ze względu na właściciela. Co bardzo ważne w przypadku bilansu mamy tutaj do czynienia z tzw. zasadą bilansową, czyli aktywa muszą się zawsze równać pasywom, czyli forma majątku zawsze musi mieć swoje źródło finansowania.

Pytania:

Aby zadać pytanie lub skomentować wykład zaloguj się