W poprzednim artykule przybliżyłam Ci temat podatku odroczonego. Wiesz już, kiedy powstaje oraz o co w nim chodzi, a także kto jest zobowiązany do jego ustalania.
Dzisiaj ciąg dalszy tj. omówienie, kiedy mamy do czynienia z rezerwą na podatek odroczony oraz na jakie sytuacje szczególnie musimy uważać przy kalkulacji podatku odroczonego.
Rezerwy z tytułu podatku odroczonego
W poprzednim wpisie omówiliśmy, kiedy powstaje i co oznacza aktywo z tytułu podatku odroczonego. Nietrudno się domyśleć, że rezerwa będzie reprezentowała sytuację odwrotną do sytuacji gdy powstaje aktywo z tytułu podatku odroczonego. Rezerwę z tytułu odroczonego podatku dochodowego tworzy się w wysokości kwoty podatku dochodowego, wymagającej w przyszłości zapłaty, w związku z występowaniem dodatnich różnic przejściowych, to jest różnic, które spowodują zwiększenie podstawy obliczenia podatku dochodowego w przyszłości.
Kiedy występuje rezerwa z tytułu podatku odroczonego?
Gdy wartość księgowa aktywa jest większa niż jego wartość podatkowa
WBA > WPA
lub gdy wartość księgowa pasywa jest mniejsza niż jego wartość podatkowa
WBP < WPP
Rezerwa czy aktywo na podatek odroczony?
Aby zilustrować Ci, kiedy mamy do czynienia z aktywem, a kiedy z rezerwą na podatek odroczony, przytoczę taki przykład.
Wyobraź sobie, że tym razem spółka “Timex”, czynny podatnik VAT zakupiła inne urządzenie do produkcji.
Na dzień bilansowy wartość księgowa tego urządzenia wynosi 160 000 zł, natomiast wartość podatkowa 130 000 zł. A to oznacza, że amortyzacja bilansowa jest niższa niż amortyzacja podatkowa.
Z jaką sytuacją mamy tutaj do czynienia?
WBA (wartość bilansowa aktywa) = 160 000 zł
WPA (wartość podatkowa aktywa) = 130 000 zł
WBA > WPA, a to oznacza, że powstanie tu rezerwa na podatek odroczony, czyli od tej różnicy pomiędzy wartością księgową a podatkową w przyszłości powstanie podatek dochodowy do zapłaty.
Zakładając znów, że spółka stosuje stawkę podatku 19% rezerwa na podatek odroczony wyniesie:
19% x 30 000 zł = 5 700 zł
Księgowanie rezerwy na podatek odroczony
Ujęcie rezerwy na podatek odroczony w księgach rachunkowych odbywa się na koncie “Rezerwa z tytułu podatku odroczonego” po stronie Ma, oraz “Podatek dochodowy od osób prawnych” po stronie Wn.
Ujęcie w bilansie rezerwy na podatek odroczony
Rezerwa z tytułu odroczonego podatku ujmowana jest w pasywach z pozycji B.I.1 “Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego”.
Prezentacja w RZiS
Tak jak wspominałam już w poprzednim wpisie na blogu tutaj w przeciwieństwie do prezentacji w bilansie, w RZiS podatek odroczony ujmowany jest w jednej pozycji, jako suma aktywów i rezerw z tytułu podatku odroczonego.
Gdybyśmy pod uwagę wzięli aktywo z tytułu podatku odroczonego wykalkulowane w poprzednim wpisie na kwotę 3 800 zł, oraz rezerwę na podatek odroczony w wysokości
5 700 zł wykalkulowaną tutaj, to, o ile w bilansie prezentujemy każdą z tych kwot osobno (3 800 zł po stronie aktywów, a 5 700 zł po stronie pasywów) w RZiS ujęlibyśmy je w jednej pozycji 1 900 zł, jako różnicę między rezerwą, a aktywem z tytułu podatku odroczonego wraz z podatkiem dochodowym bieżącym.
Na co uważać?
Aktywa i rezerwy na podatek odroczony powstają nie tylko w przypadku różnic w stawkach amortyzacji środków trwałych pomiędzy przepisami bilansowymi, a podatkowymi.
Powstają one także w przypadku np. zarachowanych, a nie wypłaconych w danym roku wynagrodzeń, strat podatkowych możliwych do odliczenia w przyszłości, RMK z tytułu napraw gwarancyjnych, rozbieżności w kwalifikacji umów leasingowych, zarachowanych, a nieotrzymanych odsetek czy kar umownych.
Kiedy nie powstaje podatek odroczony?
Warto zwrócić uwagę na fakt, że nie zawsze w przypadku różnic pomiędzy wartością bilansową, a podatkową aktywów i pasywów powstaje aktywo, bądź rezerwa z tytułu podatku odroczonego.
Różnice te muszą mieć charakter przejściowy.
Jeżeli ww. różnice mają charakter trwały, nie występuje wtedy konieczność ustalania podatku odroczonego.
Kiedy możemy mieć do czynienia z różnicami trwałymi?
Typowym przykładem sytuacji, gdy mamy różnice pomiędzy wartością księgową a podatkową to amortyzacja wieczystego prawa do użytkowania gruntu. Bilansowo jest ono właśnie amortyzowane, podatkowo nie podlega nigdy amortyzacji. Mamy więc tutaj z różnicą trwałą, nie wymagającą kalkulacji podatku odroczonego.
Podsumowanie
Podatek odroczony wydaje się być skomplikowanym tematem. Jednak, gdy rozbijemy sobie zrozumienie go na poszczególne etapy, przestaje przerażać prawda?
Co jest kluczowe, by poprawnie ustalić podatek odroczony?
Poniżej krótka mapa kolejnych kroków 😉
- Sprawdź, czy musisz ustalać podatek odroczony — tj. czy jednostka, którą rozliczasz, podlega pod ustalanie podatku odroczonego.
- Zidentyfikuj różnice pomiędzy wartością bilansową a podatkową poszczególnych aktywów i pasywów.
- Zweryfikuj, czy są to różnice przejściowe, czy trwałe.
- Ustal aktywa i rezerwy z tytułu podatku odroczonego tylko w przypadku różnic przejściowych.
- Pamiętaj, by w bilansie ująć aktywa i rezerwy z tyt. podatku odroczonego osobno.
- W RZiS ujmuj podatek odroczony per saldo w jednej pozycji.
A, no i uważaj na te rezerwy i aktywa na podatek odroczony, które są odnoszone na kapitał własny… Ale to już osobny temat.
Mam nadzieję, że te wpisy pomogły Ci lepiej zrozumieć ideę i zasady ustalania podatku odroczonego.
Gdybyś chciał przekonać się, jak kalkuluje się podatek odroczony na przykładach.:
- zarachowanych, a nie wypłaconych w danym roku wynagrodzeń,
- strat podatkowych możliwych do odliczenia w przyszłości,
- RMK z tytułu napraw gwarancyjnych,
- rozbieżności w kwalifikacji umów leasingowych,
- zarachowanych, a nieotrzymanych odsetek,
- zarachowanych, a nieotrzymanych kar umownych,
- różnic w stawkach amortyzacji podatkowej, a księgowej.
To koniecznie zajrzyj do tego szkolenia TUTAJ, w którym doradca podatkowy Patrycja Mikuła wyjaśnia te kwestie.
Tam również Patrycja porusza kwestię, kiedy odnosimy aktywa i rezerwy z tytułu podatku odroczonego na kapitał własny.
WAŻNE: To szkolenie zakończone jest certyfikatem 🙂
