Witam na kolejnym wykładzie kursu podstaw rachunkowości. Dziś chciałabym poruszyć temat związany z organizacją rachunkowości. Jest to temat, który nawiązuje do wykładu [wprowadzenie do rachunkowości](/wprowadzenie-do-rachunkowosci/1-definicja-rachunkowosci), jednak w pewien sposób doprecyzowuje w jaki sposób rachunkowość - ten przedmiot, który poznaliśmy we wprowadzeniu do rachunkowości jest zorganizowany wewnątrz jednostki. Czyli będę tutaj rozmawiać o pewnych wytycznych, rozwiązaniach, pewnych ustaleniach, które są wprowadzane w jednostce, w przedsiębiorstwie w celu zorganizowania rachunkowości. Nie będę jednak w ramach tego tematu omawiać kwesti związanych z organizacją komórki księgowości, z systemem księgowym, który powinien zostać wprowadzony w jednostce a skupię się właśnie na wytycznych rozwiązaniach. Elementem rachunkowości, który bardzo dobrze opisuje te wytyczne i rozwiązania jest polityka rachunkowości i to na niej w pierwszej kolejności chciałabym się skupić. Jak pamiętamy z wprowadzenia do rachunkowości i zgodnie z art. 4 ust. 3 pkt 1 UoR rachunkowość jednostki obejmuje m.in. politykę rachunkowości czyli przyjęte zasady rachunkowości. Jeżeli wrócimy na moment do prezentacji w ramach tematu wprowadzenia do rachunkowości to mieliśmy tam omówiony przedmiot rachunkowości i wśród tych wszystkich elementów, które tutaj widzicie czyli księgi rachunkowe, inwentaryzacja, wycena aktywów i pasywów, ustalanie wyniku finansowego, sporządzanie sprawozdań finansowych itd. mamy również zasady czyli politykę rachunkowości. Ustawa o Rachunkowości określa czym jest polityka rachunkowości. Przez politykę rachunkowości rozumie się wybrane przez jednostkę rozwiązania, które są dopuszczone ustawą, w tym także dopuszczone przez Międzynarodowe Standardy Rachunkowości i Sprawozdawczości Finansowej, które zapewniają wymaganą przez ustawę jakość sprawozdań finansowych. Czyli nasza polityka rachunkowości to jest pewien zbiór rozwiązań, które wybiera sobie jednostka po to aby mogła używać rachunkowości do celów analizy i raportowania sytuacji finansowej i majątkowej firmy. Jest to troszkę na zasadzie tak jakbyśmy poszli do supermarketu i z całej półki serków wybrali ten, który nam najbardziej smakuje. Na tej samej zasadzie, z pewnych dostępnych danych rozwiązań jednostka wybiera te, które jej najbardziej odpowiadają, odpowiadają specyfice działalności. Zgodnie z obowiązkiem ustawowym politykę rachunkowości muszą posiadać wszystkie te jednostki, które zgodnie z ustawą mają obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych. Czyli są to te podmioty, o których rozmawialiśmy we wprowadzeniu do rachunkowości czyli spółki handlowe a w tym osobowe, kapitałowe czyli spółki akcyjne, społki z ograniczoną odpowiedzialnością, osoby fizyczne, gminy, banki, zakłady ubezpieczeń społecznych. Mam nadzieję, że już pamiętamy mniej więcej zarys podmiotowy rachunkowości. Wszystkie te podmioty, które są zobowiązane do prowadzenia ksiąg zgodnie z ustawą mają również stworzenia polityki rachunkowości. Za wykonanie obowiązków związanych z polityką rachunkowości i z rachunkowością odpowiada kierownik jednostki i to on ma obowiązek ustawowy ustalić w formie pisemnej i w języku polskim stosowane przez jednostkę zasady rachunkowości. Czyli tak naprawdę jak byśmy na moment mieli wrócić jeszcze do naszej definicji polityki rachunkowości to powiedzielibyśmy, że polityka rachunkowości jest dokumentem w języku polskim, który opisuje wybrane i stosowane przez jednostkę rozwiązania dopuszczone ustawą, w tym także MSR/MSSF, które zapewniają wymaganą jakość sprawozdań finansowych. Czyli pamiętajmy, że jest to dokument, który tak naprawdę spisuje, który \"serek\" lubimy, który typ \"bułeczek\" jemy na śniadanie, czyli zbiera te wszystkie rozwiązania z możliwych, które będą stanowić wytyczne - po to aby rachunkowość mogłą funkcjonować w jednostce. Zastanówmy się jeszcze kto jest tym tajemniczym kierownikiem jednostki bo to jest często zadawane pytanie. Ustawa formułuje, że za politykę rachunkowości odpowiedzialny jest kierownik jednostki a to kim jest ten kierownik jednostki zależy od typu jednostki. I tak w przypadku spółek kapitałowych czyli spółek akcyjnych, z o.o. jest to członek bądź członkowie zarządu. W przypadku spółek jawnych, cywilnych lub partnerskich są to wspólnicy prowadzący sprawy spółki. Tu również może być zarząd. Komplementariusze w przypadku spółki komandytowej i komantydowo-akcyjnej oraz właściciele jeżeli typ jednostki to osoba fizyczna prowadząca własną działalność. Czyli tak naprawdę kierownikiem jednostki jest albo właściciel czy wspólnik albo członek zarządu. Wracając jeszcze raz na chwilę do tego jak ustawa ma się do polityki rachunkowości i w drugą stronę należy podkreślić, że ustawa określa tylko główne ramy polityki rachunkowości czyli główne wytyczne, pewien wachlarz rozwiązań, z których polityka rachunkowości wybiera te, które są najodpowiedniejsze. Ustawa jedynie określa, które elementy, które rozwiązania muszą zostać określone w ramach polityki rachunkowości. Stąd polityka rachunkowości jest i może być ściśle dostosowana do każdego podmiotu i zawiera rozwiązania, które są stosowane przez jednostkę, mieszczą się w granicach ustawy ale uwzględniają specyfikę organizacji. I to pozwala jednostkom na wybieranie spośród wielu możliwych rozwiązań tych, które są dla niej najwłaściwsze. Czyli pamiętajmy, że ustawa narzuca jeśli chodzi o politykę obowiązek jej posiadania dla podmiotów zobowiązanych do prowadzenia ksiąg rachunkowych zgodnie z prawem bilansowym czyli z ustawą, określa też pewne elementy, które muszą zostać uściślone w ramach polityki rachunkowości natomiast nie narzuca konkretnych rozwiązań.  

Pytania:

Aby zadać pytanie lub skomentować wykład zaloguj się