Wyobraź sobie następujący scenariusz:

Pan Kowalski prowadzi firmę budowlaną i jest czynnym podatnikiem VAT. W lutym 2025 r. zakupił materiały budowlane i otrzymał od dostawcy fakturę. Po dokładnym sprawdzeniu dokumentu zauważył, że sprzedawca popełnił błąd w numerze NIP – jedna cyfra jest nieprawidłowa. Wszystkie pozostałe dane na fakturze są poprawne (nazwa firmy, adres).

Pan Kowalski niezwłocznie wystawił notę korygującą w marcu 2025 r. i przesłał ją do sprzedawcy. Zbliża się termin złożenia deklaracji VAT, a sprzedawca nadal nie odesłał potwierdzonej noty korygującej.

Czy pan Kowalski może odliczyć podatek VAT z faktury zawierającej błędny NIP, pomimo braku otrzymania potwierdzonej przez sprzedawcę noty korygującej? Jak myślisz?

Jeżeli nie jesteś pewien odpowiedzi na to pytanie, koniecznie sprawdź poniższy wpis na blogu w tym temacie przygotowany przez Anię Małecką.

Kiedy przysługuje prawo do odliczenia VAT – przypomnienie

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, prawo do odliczenia podatku VAT przysługuje podatnikowi w zakresie, w jakim towary i usługi wykorzystywane są do wykonywania czynności opodatkowanych. Podstawą do odliczenia podatku naliczonego są faktury dokumentujące zakupy towarów lub usług (art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a i b ustawy o VAT).

Art. 106k ustawy o VAT reguluje kwestię not korygujących. Dokument ten służy do poprawiania błędów w otrzymanej fakturze, z wyjątkiem pomyłek w zakresie danych określonych w art. 106e ust. 1 pkt 8-15 ustawy o VAT. Nota korygująca może dotyczyć wyłącznie pomyłek w elementach danych nabywcy, np. błędu w numerze identyfikacyjnym (NIP). Warto podkreślić, że nota korygująca formalnie wymaga akceptacji wystawcy faktury.

Organy podatkowe wielokrotnie wypowiadały się w kwestii odliczania VAT z faktur zawierających błędny NIP nabywcy. Kluczowe znaczenie ma możliwość identyfikacji podatnika jako nabywcy na podstawie faktury.

Interpretacja indywidualna

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 21 lipca 2023 r. (nr 0114-KDIP1-2.4012.225.2023.1.JO) stwierdził:

“(…) w sytuacji, gdy faktury zawierają jedynie błędny Państwa numer NIP i jeżeli na podstawie posiadanych faktur jest możliwa identyfikacja Państwa jako nabywcy, to mają Państwo prawo do odliczenia z tych faktur podatku naliczonego związanego wyłącznie z czynnościami opodatkowanymi Spółki, pomimo braku otrzymania potwierdzonej noty korygującej”.

Podobne stanowisko zajął Dyrektor KIS w interpretacji z dnia 19 października 2023 r. (nr 0114-KDIP1-2.4012.397.2023.2.AP), podkreślając, że podatnik ma prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur zawierających błędny NIP, gdy faktury odzwierciedlają prawdziwe zdarzenie gospodarcze i jest możliwa identyfikacja podatnika jako nabywcy.

Co więcej, w interpretacji z dnia 17 listopada 2023 r. (nr 0114-KDIP1-3.4012.515.2023.1.KF), Dyrektor KIS wyjaśnił:

“(…) W związku z tym, że nota korygująca, która koryguje błąd na fakturze poprzez uzupełnienie numeru NIP, który nie ma wpływu na wartość dokonanej transakcji, ma Pani możliwość odliczenia podatku VAT z faktury pierwotnej, która nie zawierała numeru NIP nabywcy, pomimo braku otrzymania potwierdzonej noty korygującej (…)”.

Należy jednak zwrócić uwagę na istotne rozróżnienie między “oczywistą pomyłką” a poważnym błędem w numerze NIP. Dyrektor KIS w interpretacji z dnia 19 listopada 2024 r. (nr 0112-KDIL3.4012.596.2024.2.AK) wyjaśnił:

“(…) możliwość wystawienia noty korygującej zgodnie z art. 106k ustawy do wystawionej do paragonu faktury, zależy od rodzaju błędu. Należy wskazać, że chodzi głównie o wskazaną powyżej tzw. oczywistą pomyłkę. Tego rodzaju błędy, polegają na braku jednej cyfry, przestawieniu cyfr lub błędnej jednej cyfrze w numerze NIP. Oczywistej pomyłki nie należy utożsamiać z błędami typu: brak numeru NIP na paragonie, numer NIP innego podatnika, lub numer typu 9999999999”.

Wróćmy do przykładu

Wracając do sytuacji pana Kowalskiego, wygląda na to, że pan Kowalski może odliczyć podatek VAT z faktury zawierającej błędny NIP, mimo braku otrzymania potwierdzonej noty korygującej, pod warunkiem, że błąd dotyczy tylko jednej cyfry, a na podstawie posiadanej faktury możliwa jest identyfikacja nabywcy.

Wnioski praktyczne: 

1. Rodzaj błędu ma znaczenie – Jeśli błąd w NIP polega na jednej nieprawidłowej cyfrze (oczywista pomyłka), a pozostałe dane na fakturze umożliwiają jednoznaczną identyfikację nabywcy, prawo do odliczenia VAT przysługuje nawet bez potwierdzonej noty korygującej.
   
2. Obowiązek wystawienia noty korygującej – Mimo możliwości odliczenia VAT, nabywca powinien wystawić notę korygującą, aby dokumentacja była kompletna i odzwierciedlała rzeczywisty stan rzeczy.
   
3. Granice dopuszczalnej korekty – Wystawienie noty korygującej nie może prowadzić do zmiany podmiotu będącego stroną danej transakcji. Dotyczy ona wyłącznie drobnych pomyłek w danych nabywcy.
   
4. Szczególna ostrożność przy paragonach z NIP – W przypadku paragonu z błędnym NIP sytuacja jest bardziej skomplikowana – jeśli na paragonie widnieje NIP innego podmiotu, nie jest możliwa jego zmiana poprzez notę korygującą.
   
5. Zdarzenie gospodarcze musi być realne – Prawo do odliczenia przysługuje pod warunkiem, że faktura dokumentuje faktyczne nabycie towarów/usług wykorzystywanych do czynności opodatkowanych.
   

Pamiętaj, że chociaż przepisy i interpretacje pozwalają na odliczenie VAT w przypadku oczywistej pomyłki w NIP, zawsze najlepszą praktyką jest dążenie do posiadania w pełni poprawnej dokumentacji księgowej.

Podobał Ci się ten wpis? Jest to jeden z newsów w ramach naszej bezpłatnej Prasówki Księgowego – jeśli nie jesteś jeszcze z nami, koniecznie dołącz.