Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów jest kolejną transakcją, w której Slim VAT 3 trochę namieszał. A może nie tyle namieszał, ile wyprostował. 😊 Po tej zmianie rozliczenia w przypadku, gdy faktura jest wystawiona w innym okresie, niż miała miejsce dostawa, a dokumenty potwierdzające prawo do zastosowania stawki 0% spłyną po upływie 3 miesięcy (w uproszczeniu, ponieważ sam przepis jest bardziej zawiły) nie będą w końcu budziły wątpliwości. A o co dokładnie chodzi?
Wyjaśni nam to Ania Małecka, która przygotowała dla nas ten wpis. Zacznijmy od początku.
WDT – moment powstania obowiązku podatkowego i warunki zastosowania stawki 0% przed zmianami
Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów to transakcja dostawy towarów z terytorium Polski na terytorium innego państwa członkowskiego UE. Co ważne w przypadku WDT dostawca i nabywca muszą mieć status podatnika VAT czynnego.
Obowiązek podatkowy w przypadku WDT powstaje z chwilą wystawienia faktury nie później niż 15 dnia następnego miesiąca po miesiącu dokonania dostawy.
Co do zasady do WDT stosuje się 0% stawkę podatku VAT, jednak prawo do jej zastosowania uzyskuje się po uzyskaniu dowodów, że towary będące przedmiotem WDT zostały wywiezione z terytorium Polski i dostarczone do nabywcy na terytorium innego Państwa wspólnoty.
Dokumenty potwierdzające wywóz towarów są wymienione w art. 42 ust. 3 ustawy o VAT i są to:
- dokumenty przewozowe otrzymane od przewoźnika (spedytora) odpowiedzialnego za wywóz towarów z terytorium kraju, które mają potwierdzać, że towary zostały dostarczone do miejsca ich przeznaczenia w innym państwie UE;
- specyfikacja poszczególnych sztuk ładunku.
A jeśli dokumenty spłyną z opóźnieniem?
Korygowanie stawki podatku przy WDT
O takiej właśnie sytuacji, gdy dokumenty nie spłyną na czas, mówi art. 42 ust. 12 ustawy o VAT. Uzupełniając go o odniesienia do innych przepisów, brzmiał on następująco do 30.06.2023:
Jeżeli podatnik nie otrzymał dokumentów potwierdzających wywóz towarów przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za:
1) okres kwartalny – podatnik nie wykazuje tej dostawy w JPK za ten okres; podatnik wykazuje tę dostawę w JPK za następny okres rozliczeniowy ze stawką właściwą dla dostawy danego towaru na terytorium kraju, jeżeli przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za ten następny okres rozliczeniowy nie posiada dowodów wywozu towarów
2) okres miesięczny – podatnik nie wykazuje tej dostawy w JPK za ten okres; podatnik wykazuje tę dostawę w JPK za kolejny po następnym okresie rozliczeniowym okres rozliczeniowy ze stawką właściwą dla dostawy danego towaru na terytorium kraju, jeżeli przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatnik za ten kolejny po następnym okresie rozliczeniowym okres rozliczeniowy nie posiada dowodów wywozu towarów
Oczywiście po otrzymaniu odpowiedniej dokumentacji w terminie późniejszym podatnik ma prawo do skorygowania plików JPK i wykazania dostawy ze stawką 0% w okresie rozliczeniowym, w którym została dokonana dostawa. I tutaj zaczynają się schody dla transakcji, w których data dostawy nie pokrywa się z datą wystawienia faktury. Wyobraźcie sobie sytuację, w której dostawa jest dokonana w maju, faktura wystawiona w czerwcu, a dokumenty potwierdzające wywóz spłynęły w listopadzie. W którym miesiącu dokonalibyście korekty? W maju czy w czerwcu?
Zgodnie z literalnym brzmieniem przepisu korekty powinniśmy dokonać w okresie, w którym została dokonana dostawa, pomimo że obowiązek podatkowy powstaje w okresie późniejszym. Praktyka i orzecznictwo pokazały, że jednak w takich sytuacjach nie należy literalnie stosować przepisu, a korekty dokonać w okresie, w którym powstał obowiązek podatkowy.
SLIM VAT 3 – zmiany w WDT
I właśnie ten bubel legislacyjny został poprawiony w ramach pakietu Slim VAT 3. Zgodnie z ustawą w art. 42 ust 12a wyrazy „w którym dostawa ta została dokonana” zastępuje się wyrazami „w którym powstał obowiązek podatkowy z tytułu dokonania przez niego dostawy”.
I w taki oto sposób moment korekty w tych szczególnych przypadkach, gdy faktura została wystawiona w innym okresie rozliczeniowym, niż odbyła się dostawa towarów, został sprecyzowany i określony jako moment powstania obowiązku podatkowego. Przepisy obowiązują od 1 lipca 2023.
Po zmianach nie ma już rozbieżności co okresu, w którym należy wykazać WDT przy korekcie stawki krajowej na 0% i przepisy nie powinny już dłużej budzić wątpliwości.
Podsumowanie
Eksperci w dziedzinie księgowości i podatków już od dawna zwracają uwagę na to, że przepisy są dokonywane szybko i bez należytej staranności. Niestety ma to wpływ na jakość dokonywanych zmian – jak mówi przysłowie, gdy się człowiek śpieszy, to się diabeł cieszy. I coś w tym jest.
Cała ta sytuacja wygląda tak jakby ustawodawca, konstruując przepisy odnośnie korekty stawki w przypadku spływu dokumentacji z opóźnieniem, zapomniał, że w przypadku WDT obowiązek podatkowy powstaje na zasadach szczególnych, z chwilą wystawienia faktury, nie później niż do 15-tego następnego miesiąca, a nie na zasadach ogólnych z chwilą dostawy. Spowodowało to wiele wątpliwości, które niejednemu księgowemu spędziły sen z powiek, bo to wcale nie są niecodzienne sytuacje.
Na szczęście buble są usuwane – nieraz z dużym opóźnieniem, ale jednak są. 😉
Jeżeli interesuje Cię temat SLIM VAT 3 i chcesz dowiedzieć się o nim więcej, to zapraszam Cię do zaktualizowanego Profesjonalnego Kursu VAT w obrocie zagranicznym. Przejdź TUTAJ.