Założeniem pakietu SLIM VAT 3 od samego początku było ułatwienie w rozliczeniu podatku od towarów i usług. A polskie prawo do prostych nie należy, to zmian jest dużo. Jak już wcześniej zapowiadała, dzisiaj Ania Małecka – wieloletni praktyk rachunkowości, w tym artykule, skupi się na zmianach w podatku VAT, które wpływają na rozliczenia transakcji międzynarodowych.

Zmniejszenie formalności w obrocie międzynarodowym (art. 86 – uchylenie ust. 10g i 10h)

Zgodnie z obowiązującym stanem prawnym, prawo do odliczenia podatku naliczonego z WNT powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych towarów powstał obowiązek podatkowy. Dodatkowym warunkiem jest otrzymanie faktury dokumentującej nabycie w ciągu 3 miesięcy. W przypadku nieotrzymania faktury podatnik musiał naliczyć należny podatek, a nie miał prawa do odliczenia podatku naliczonego. Taki sposób rozliczania podatku czasowo naruszał zasadę neutralności podatku – do momentu otrzymania faktury i odliczenia podatku, ale już w miesiącu otrzymania faktury.

Zmiany wprowadzone przez Slim VAT 3 powodują, że podatnik będzie miał prawo do odliczenia podatku naliczonego w przypadku translacji WNT niezależnie od tego czy otrzymał już fakturę dokumentującą nabycie, czy też nie. W taki sposób neutralność podatku zawsze zostanie zachowana.

Zmiany te obowiązują do transakcji, dla których obowiązek podatkowy powstał od 01.07.2023 roku. 

Doprecyzowaniu okresu, za który jest deklarowana WDT, gdy podatnik otrzymuje dokumenty potwierdzające WDT po okresie 3 miesięcy (art. 42 ust.12a ustawy o VAT)

Obecnie, przy transakcjach WDT podatnik ma prawo do zastosowania stawki 0% w przypadku, gdy posiada dokumenty potwierdzające dokonanie WDT otrzymane w określonym terminie – tak w skrócie. 

Gdy takich dokumentów nie ma, transakcje wykazuje ze stawką krajową, dopiero gdy odpowiednie dokumenty zostaną uzyskane i warunki spełnione można dokonać korekty do stawki 0%. I w takim wypadku  w ustawie był zapis, że korekty należy dokonać w miesiącu dokonania dostawy. 

A jeżeli chodzi o WDT to obowiązek podatkowy powstaje na zasadach szczególnych, w momencie wystawienia faktury, nie później niż 15. następnego miesiąca po dokonaniu dostawy. 

Tak więc w przypadkach, gdy faktura dokumentująca dostawę została wystawiona w miesiącu następnym albo nie została wystawiona w ogóle odpowiedniej korekty, należało dokonać przed powstaniem obowiązku podatkowego. (np. faktura wystawiona ze stawką krajową w maju, dostawa w kwietniu – w takim wypadku przy spełnieniu warunków korekta musiała być wystawiona w kwietniu, czyli przed momentem powstania obowiązku podatkowego).

Nowelizacja wprowadzona przez SLIM VAT 3 wydaje się być kosmetyczna, ale ułatwi mocno rozliczenia WDT. Odpowiedniej korekty stawki będziemy dokonywać w miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy z tytułu dostawy. Podsumowując – moment korekty został zrównany z momentem powstania obowiązku podatkowego. Zmiany w tym przypadku obowiązują od 01.07.2023 roku.

Kurs waluty dla przeliczenia faktury korygującej w walucie obcej (art. 31b ustawy o VAT)

Co prawda dzięki interpretacjom fiskusa wykształciła się pewna praktyka w stosowaniu kursów walut do przeliczania faktur korygujących wystawionych w walutach obcych, ale dzięki Slim VAT 3 praktyka została przeniesiona do ustawy. Slim VAT 3 dodaje do ustawy o VAT nowy artykuł o numerze 31.b. w którym są opisane zasady, które należy stosować. 

Ogólna zasada – jeżeli podstawa opodatkowania określona w walucie obcej uległa zmianie, to jej przeliczenia dokonuje się po kursie zastosowanym do przeliczenia przed zmianą. 

Mówiąc prościej – do przeliczania wartości faktur korygujących w walutach obcych należy przyjąć kurs zastosowany do przeliczenia faktury pierwotnej. Oczywiście od tej zasady są wyjątki. Pierwszy z nich to sytuacja, w której do kontrahenta są zwracane towary bądź opakowania towaru, które najpierw zostały uwzględnione na fakturze, a po ich zwrocie następuje korekta faktury o wartość zwróconych opakowań. 

W takim przypadku należy zastosować kurs średni ogłoszony przez NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień wystawienia takiej faktury. Drugim wyjątkiem jest faktura korygująca zbiorcza – do przeliczenia faktur dokumentujących te transakcje również powinien być zastosowany kurs średni NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień wystawienia faktury. 

Oczywiście podatnicy, którzy wybrali możliwość stosowania jednakowych kursów do VAT i CIT, w ogóle nie stosują się do tych zasad i przeliczają korekty dokumentów wyrażone w walutach obcych zgodnie z zasadami przewidzianymi dla podatku dochodowego. Zmiany obowiązują od 01.07.2023 roku.

Korekty w procedurze OSS i IOSS (art. 130ca ustawy o VAT)

Obecnie brak jest regulacji dokonywania korekt deklaracji składanych w procedurze OSS lub IOSS przez podatników, którzy już tej procedury nie stosują.

Korygowanie transakcji rozliczeniowych obecnie następuje, co do zasady, w bieżącej deklaracji podatkowej. W szczególnych przypadkach, na przykład gdy podatnik nie stosuje już procedury OSS lub został z niej wykluczony, korekta może być dokonana tylko przez złożenie stosownych dokumentów w państwie konsumpcji. 

Nie ukrywajmy, dla małych podatników jest to spory problem, a założeniem procedury OSS i IOSS było uproszczenie opodatkowania transakcji dokonywanych na rzecz konsumentów na terenie UE.

Po zmianach podatnicy będą mogli złożyć korektę deklaracji drogą elektroniczną do Łódzkiego Urzędu Skarbowego, za pomocą aplikacji udostępnionej na portalu podatkowym. 

Przepis określa także jakie dane będzie zawierała korekta deklaracji, walutę, w jakiej będzie składane rozliczenie i dokonywana płatność.

Podsumowanie

W przypadku transakcji międzynarodowych zmian jest mniej, ale są to zmiany, które w istotnym stopniu wpłyną na dokonywanie rozliczeń w podatku VAT. Wygląda więc, że podstawowe założenie całego pakietu SLIM VAT 3 – uproszczenie rozliczeń VAT, przynajmniej częściowo zostaną zrealizowane. Czas i praktyka to zweryfikuje.

SLIM VAT 3 jest dużą nowelizacją i na pewno będzie wymagał od nas, księgowych sporo wysiłku, żeby wszystkie te zmiany przyswoić. Przypominam, że ostatecznie zmieniona została nie tylko ustawa o VAT, ale także ustawa o spadkach i darowiznach, ordynacja podatkowa, prawo bankowe, prawo celne i kilka innych ustaw. 

Jeżeli interesuje Cię temat SLIM VAT 3 i chcesz dowiedzieć się o nim więcej, to zapraszam Cię do zaktualizowanego Profesjonalnego Kursu VAT w obrocie krajowym. Przejdź TUTAJ.