W księgowości każdego dnia spotykamy się z ciekawymi, a czasem trudnymi sytuacjami. Zapraszam Cię do lektury kolejnego artykułu, jaki przygotowała dla nas Magdalena Sajdak, praktyk rachunkowości. 

W tym tekście znajdziesz informacje o kwartalnym rozliczeniu podatku dochodowego, a ustalaniu co miesiąc podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne. Wszystko to Autorka tekstu przedstawia na podstawie praktycznego przykładu.

Pani Agnieszka, która jest lekarzem od kilku lat, rozlicza swoją działalność, prowadząc podatkową księgę przychodów i rozchodów. Korzysta ze zwolnienia przedmiotowego w VAT. 

W marcu 2022 roku rozważała zmianę sposobu rozliczeń zaliczek na podatek dochodowy z miesięcznych na kwartalne w celu zmniejszenia częstotliwości dokonywanych rozliczeń. 

I wtedy pojawiły się pytania:

1. Czy taka zmiana jest możliwa w trakcie trwania roku podatkowego? 
2. Kiedy i w jaki sposób można zmienić system wpłacania zaliczek na kwartalny?
3. Jak się ma kwartalne rozliczenie podatku dochodowego do konieczności comiesięcznego ustalania podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne?

Generalnie wśród możliwych form, w jakich przedsiębiorca może opłacać zaliczki na podatek dochodowy, znajduje się rozliczenie miesięczne i kwartalne (ze względu na częstotliwość obliczania i wpłacania podatku) oraz forma uproszczona. 

Decyzja o wyborze miesięcznego  opłacania zaliczek nie jest de facto uzależniona od spełnienia żadnych szczególnych wymogów, inaczej jest natomiast w przypadku regulowania zaliczek co kwartał.

Rozliczenia na zasadach ogólnych

W przypadku rozliczeń na zasadach ogólnych, aby móc skorzystać z kwartalnego rozliczania zaliczek należy albo:

• być przedsiębiorcą, który w danym roku dopiero rozpoczyna prowadzenie własnej działalności gospodarczej i co ważne, który zarówno w danym roku, jak i również w okresie dwóch lat poprzedzających ten rok:
  • nie prowadził samodzielnie żadnej innej działalności gospodarczej oraz
  • nie był wspólnikiem spółki nieposiadającej osobowości prawnej, a także
  • w przypadku osoby będącej w związku małżeńskim jego małżonek (małżonka) nie prowadził(a) działalności gospodarczej (o ile między małżonkami istniała w tym czasie wspólność majątkowa), 

albo

• być podmiotem posiadającym status tzw. „małego podatnika” – przypominam, że status ten przysługuje podmiotom, których przychód brutto ze sprzedaży (tj. przychód netto powiększony o kwotę podatku VAT) w poprzednim roku nie przekroczył równowartości 2 mln EUR przeliczonych na PLN (w zaokrągleniu do pełnych tysięcy złotych) zgodnie ze średnim kursem NBP, który przypada na pierwszy dzień roboczy października poprzedniego roku.

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych

W przypadku przedsiębiorców, którzy wybrali opłacanie podatku dochodowego w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych:

• system kwartalny mogą wybrać jedynie te podmioty, których przychody nie przekroczyły w roku poprzedzającym dany rok podatkowy równowartości 200 tys. EUR.

Należy podkreślić, że zmiana formy wpłacania zaliczek na podatek dochodowy ze sposobu miesięcznego na kwartalny, możliwa jest jedynie raz w danym roku podatkowym. 

W związku z tym, że nie istnieje możliwość dokonywania takiej zmiany w trakcie roku, decyzja taka powinna zatem zostać podjęta wraz z początkiem nowego roku podatkowego.

Co należy zrobić?

Poinformowanie Urzędu Skarbowego o takiej zmianie odbywa się poprzez zaznaczenie odpowiednich pól w zeznaniu rocznym (PIT-36, PIT-36L lub PIT-28) składanym za rok, w którym stosowana była kwartalna forma opłacania zaliczek.

Nowy Ład a kwartalne opłacanie zaliczek na podatek dochodowy

Z jednej strony wprowadzone w 2022 roku rewolucyjne zmiany w przepisach podatkowych nie wprowadziły żadnych zmian w ramach kwartalnego opłacania zaliczek na podatek dochodowy. Pozostawiły zatem przedsiębiorcom nadal możliwość dokonywania wyboru w tym zakresie. 

Z drugiej strony wśród wielu zmian w przepisach, jaką niesie ze sobą Polski Ład, jedną z najistotniejszych jest uzależnienie wysokości składki zdrowotnej od dochodów (w przypadku rozliczenia na zasadach ogólnych), bądź przychodów (w odniesieniu do podatników ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych). Ale w tym przypadku określanych wyłącznie w ujęciu miesięcznym. 

W ten sposób podatnik regulujący co kwartał zobowiązania swojej firmy wobec Urzędu Skarbowego, w celu określenia wysokości składki ZUS i tak w każdym miesiącu musi określić wartość swojego dochodu bądź przychodu. 
Co ważne – podstawa służąca do określenia wymiaru tej składki, nie zawsze jest tożsama z podstawą obliczenia zaliczki na podatek dochodowy.

Czy Pani Agnieszka może wybrać kwartalne rozliczenie podatku dochodowego?

Wracając do naszego przykładu, pani Agnieszka, o ile posiada status „małego podatnika”, może wybrać kwartalną metodę opłacania zaliczek na podatek dochodowy.

Jednak zmiany takiej będzie mogła dokonać dopiero z początkiem następnego roku podatkowego. 

Z kolei zgłoszenie tego faktu dokona dopiero w zeznaniu składanym w 2024 roku za rok 2023. 

Wprawdzie omawiana zmiana częstotliwości wpłacania zaliczek ograniczy ilość przelewów realizowanych na rzecz Urzędu Skarbowego, aczkolwiek nie zniesie konieczności comiesięcznego określenia dochodu, stanowiącego podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Więcej praktycznych artykułów, a w nich inne zagwozdki księgowego znajdziesz TUTAJ.