Czyli na co zwrócić uwagę, porównując ze sobą formy opodatkowania.

Jeżeli prowadzisz jednoosobową działalność gospodarczą (JDG), spółkę cywilną, spółkę jawną osób fizycznych lub spółkę partnerską, to na pewno zastanawiasz się, czy na 2024 zmienić formę opodatkowania. A jeśli rozliczasz takie podmioty, to na pewno słyszałeś już pytanie na ten temat od swojego klienta 🙂 

Przypomnę, masz do wyboru: 

• ryczałt, 
• skalę podatkową 
• i podatek liniowy.

Wybór formy opodatkowania nie jest taką prostą sprawą i w zależności od skomplikowania danej działalności gospodarczej, może wymagać konsultacji z doradcą podatkowym.

Na co zwrócić uwagę porównując formy opodatkowania i decydując, która jest najkorzystniejsza?

Dzisiaj zapraszam Cię do wpisu, w którym omówię, jakie są najczęstsze błędy przy porównywaniu ze sobą form opodatkowania.

Dostępne formy opodatkowania

Ten wpis dotyczy, jak już wspomniałam wyboru formy opodatkowania dla podmiotów, które rejestrują działalność w CEIDG, czyli dla jednoosobowych działalności gospodarczych, wspólników spółek cywilnych, spółek jawnych osób fizycznych, czy spółek partnerskich.

Mogą oni w ramach CEIDG wybrać jedną z trzech form opodatkowania podatkiem dochodowym: ryczałt, skala podatkowa (zasady ogólne) i podatek liniowy.

Często gdy zastanawiamy się nad wyborem formy opodatkowania, gdy zaczynamy prowadzenie działalności gospodarczej, lub zmianą formy opodatkowania popełniamy pewne kluczowe, acz typowe dla wielu błędy.

Poniżej wymienię te najczęstsze.

Błąd #1 termin na zmianę formy opodatkowania

Co do zasady, kiedy zakładamy działalność gospodarczą w CEIDG, na formularzu mamy zaznaczone zasady ogólne jako domyślną formę opodatkowania.

Aby ją zmienić, musimy na tym formularzu wybrać inną preferowaną formę opodatkowania w określonym terminie.

Jeżeli prowadzimy już działalność gospodarczą i dla danego roku podatkowego chcemy zmienić formę opodatkowania, to mamy na to czas do 20 dnia miesiąca i następującego po miesiącu, w którym osiągnęliśmy pierwszy przychód z tej działalności w danym roku podatkowym. Jeżeli 20. danego miesiąca wypada w weekend, to termin przesuwa się na pierwszy dzień roboczy po tym terminie. 

I większość przedsiębiorców i księgowych interpretuje ten termin jako do 20 lutego.

Ale diabeł tkwi w szczegółach, bo ważnym elementem w tej układance jest kwestia, kiedy osiągnięto pierwszy przychód w danym roku podatkowym.

Jeżeli prowadzisz już działalność gospodarczą lub twój klient prowadzi już działalność gospodarczą i w danym roku podatkowym osiągnie pierwszy przychód, na przykład dopiero w lutym to ma czas na zmianę formy opodatkowania do 20 marca, czyli do 20 tego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym właśnie ten pierwszy przychód osiągnął.

Błąd # 2 zgłoszenie formy opodatkowania, gdy jej nie zmieniamy

Część przedsiębiorców, jak i początkujących księgowych nie jest świadoma tego, że raz wybrana forma opodatkowania obowiązuje też na kolejne lata podatkowe. Chyba że zdecydujemy się tę formę zmienić.

A to oznacza, że nie musimy co roku zgłaszać poprzez formularz CEIDG ponownie tej samej formy opodatkowania. Jeżeli na kolejny rok forma opodatkowania pozostaje taka sama, to nic nie trzeba robić.

Błąd #3 porównywanie form a VAT

Bardzo często przedsiębiorcy kontynuujący działalność gospodarczą zapominają przy porównywaniu obciążeń na tych trzech formach opodatkowania, by wziąć pod uwagę kwestie, czy być vatowcem, czy też nie być.

Oczywiście są sytuacje, gdzie jesteśmy zobligowani do tego, by być podatnikiem VAT, wtedy jakby nie mamy wyboru, żeby porównywać obciążenia na danej formie opodatkowania z Vat-em i bez VAT.

Natomiast jeżeli obecnie korzystamy ze zwolnienia z VAT i rozważamy, czy zostać podatnikiem czynnym VAT, czyli zarejestrowanym, to ważne, by właśnie obciążenia na danej formie opodatkowania podatkiem dochodowym przeliczyć sobie, gdybyśmy nadal byli podatnikiem zwolnionym vs. gdybyśmy byli podatnikiem czynnym.

I tu podam Ci przykład Pana Piotra, przedsiębiorcy prowadzącego JDG.

Pan Piotr generuje roczne przychody w wysokości 150 000 zł, po odliczeniu składki na ubezpieczenie społeczne. Aktualnie nie jest VAT-owcem, a jego koszty wynoszą 36 900 zł (wszystkie z 23% podatkiem VAT). 

Obecnie rozlicza się skalą podatkową. Ale co gdyby był VAT-owcem?

Która forma opodatkowania by mu się opłacała?

Stawka VAT dla jego sprzedaży wynosiłaby 0% (sprzedaż WDT i eksport towarów).

Jak widzisz, Panu Piotrowi bardziej się opłaca być VAT-owcem.

Warto więc przeliczyć obciążenia na danej formie opodatkowania z VAT i bez VAT, szczególnie przy skali podatkowej lub podatku liniowym, gdy stawki VAT różnią się między sprzedażą a zakupami.

Błąd #4 zapominanie o składce na ubezpieczenie zdrowotne

Porównując ze sobą te trzy formy opodatkowania tj. ryczałt, skalę podatkową i podatek liniowy, musimy brać pod uwagę nie tylko wysokość podatku dochodowego na rok dla danej formy opodatkowania, ale także wysokość składki na ubezpieczenie zdrowotne.  

Od momentu wejścia w życie Nowego Ładu wysokość składki zdrowotnej jest różna w zależności od wybranej formy opodatkowania.

W przypadku ryczałtu wysokość składki na ubezpieczenie zdrowotne uzależniona jest od wysokości przychodów i waha się od 419,46 zł do 1258,39 zł miesięcznie dla roku 2024.

Z kolei składka na ubezpieczenie zdrowotne w przypadku rozliczania się skalą podatkową to 9% dochodu, ale nie mniej niż minimalna składka na ubezpieczenie zdrowotne, która dla roku 2024 wynosi 381,78 zł miesięcznie.

W przypadku podatku liniowego składka na ubezpieczenie zdrowotne kalkulowana jest jako 4,9% razy dochód, ale nie mniej znów niż minimalna składka na ubezpieczenie zdrowotne tj. 381,78 zł miesięcznie.

Kalkulując więc wysokość obciążeń, musisz porównywać to, co zapłacisz na danej formie opodatkowania, sumując ze sobą wysokość podatku dochodowego, jak również wysokość składki na ubezpieczenie zdrowotne na rok. 

Błąd #5 nieuwzględnienie składki zdrowotnej przy kalkulacji wysokości podatku dochodowego

Bardzo często kalkulując wysokość podatku dochodowego, zapominamy, że wraz z wejściem w życie Nowego Ładu 2.0, ustawodawca dał nam ponownie prawo do odliczenia części składki na ubezpieczenie zdrowotne zapłaconej w ramach danej formy opodatkowania.

I tak w przypadku ryczałtu przy kalkulacji wysokości podatku dochodowego od podstawy opodatkowania odliczamy 50% zapłaconej składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Z kolei, gdy kalkulujemy wysokość podatku dochodowego na podatku liniowym, mamy prawo odliczyć od dochodu lub ująć w kosztach składkę na ubezpieczenie zdrowotne zapłaconą do konkretnego limitu określonego w ustawie. Ten limit dla 2024 roku wynosi 11 600 zł.

Jedynie w przypadku skali podatkowej przy kalkulacji wysokości podatku dochodowego nie odliczamy w żadnej części zapłaconej składki na ubezpieczenie zdrowotne. Ustawodawca nie dał takiego prawa przy tej formie opodatkowania.

Kiedy więc szacujesz wysokość podatku dochodowego na danej formie opodatkowania, nie zapomnij uwzględnić odliczenia składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Błąd #6 ulgi od dochodu i od podatku

W przypadku porównywania obciążeń na tych trzech formach opodatkowania warto zastanowić się również, z jakich ulg korzystamy obecnie, lub moglibyśmy korzystać na danej formie opodatkowania.

Przypomnę, że na przykład w przypadku rozliczania się podatkiem liniowym, nie możemy rozliczać się wspólnie z małżonkiem bądź jako osoba samotnie wychowująca dziecko. Nie możemy też korzystać właściwie z żadnych ulg za wyjątkiem tych nowych ulg, które weszły w życie w ramach Nowego Ładu, czyli na przykład ulgi marketingowej.

Z kolei w przypadku ryczałtu nie skorzystamy na przykład z ulgi na dzieci i też jest tam dość spore ograniczenie co do stosowania pozostałych ulg.

Jeżeli więc na skali podatkowej mamy prawo do danych ulg podatkowych, to warto przy porównywaniu obciążeń na tych trzech formach opodatkowania sprawdzić, na ile brak tych ulg w innych formach opodatkowania wpływa na wysokość podatku dochodowego i czy jednak skala podatkowa, przy ich uwzględnieniu nie przeważy.

Podsumowanie

Choć wybór formy opodatkowania na pierwszy rzut oka może nie wydawać się zbyt trudny, szczególnie jeśli już znamy podstawy kalkulacji wysokości podatku dochodowego, czy składki na ubezpieczenie zdrowotne na danej formie opodatkowania, to jednak tak jak pisałam już wcześniej, diabeł tkwi w szczegółach.

Powyżej wymieniam najczęstsze błędy, które zauważyłam, że popełniają w szczególności początkujący przedsiębiorcy, czy księgowi.

Wśród innych wymieniłabym również stosowanie pewnych uproszczeń (np. brak brania pod uwagą fluktuacji w przychodach, dochodach, pojawianie się straty w określonych miesiącach), które mogą zniekształcać nam na tyle wyniki, że błędnie będą wskazywać na daną formę opodatkowania. Druga kwestia jeszcze to nie branie pod uwagę obowiązków ewidencyjnych, związanych z daną formą opodatkowania.

Zawsze polecam, by zweryfikować swoją własną kalkulację z doradcą podatkowym, bo to on jest najbardziej wykwalifikowaną osobą do tego, by przeliczyć i wskazać dla ciebie wybraną formę opodatkowania.

Jeżeli chcesz dowiedzieć się więcej na temat tego, jak kalkuluje się podatek na danej formie opodatkowania, bądź jak kalkuluje się wysokość składki zdrowotnej i na danej formie opodatkowania, to zapraszam cię serdecznie do szkolenia “Jaką formę opodatkowania wybrać w 2024”.