Konto pasywne, obok konta aktywnego oraz aktywno-pasywnego jest jednym z rodzajów kont bilansowych. Jak działa konto pasywne, jakie są jego cechy i co jego stan mówi o finansach firmy? Najprościej mówiąc, konto pasywne działa w sposób odwrotny do… konta aktywnego.

Konto bilansowe pasywne a konto bilansowe aktywne

Dlatego, żeby dobrze zrozumieć zasadę działania konta pasywnego, na początek krótko wyjaśnię jak działa konto aktywne. Konto aktywne służy do ewidencji aktywów przedsiębiorstwa, czyli jego zasobów. W przypadku kont aktywnych saldo początkowe (Sp) jest zapisywane po stronie lewej – debetowej i również tutaj należy dopisywać kolejne zwiększenia aktywów.

Konto pasywne określa źródła finansowania

Z kolei konto pasywne służy do określania pasywów, czyli wszelkich źródeł pochodzenia majątku przedsiębiorstwa. Do pasywów zalicza się zarówno kapitał własny, jak i obcy, dlatego umieszcza się tutaj takie pozycje jak kredyty, kapitał zakładowy, rezerwę finansową i tak dalej.

Podobnie jak każde inne konto bilansowe konto pasywne jest podzielone na dwie strony – kredytową i debetową. Konto pasywne różni się jednak od konta aktywnego tym, że to, co w koncie aktywnym znajdowało się po stronie lewej, w koncie pasywnym jest umieszczone w kolumnie prawej. W koncie pasywnym po stronie lewej jest Dt (lub Wn), a po stronie prawej Ct (lub Ma).

Jak to wygląda w praktyce?

Tak to wygląda w teorii, jednak jak konto pasywne działa w praktyce? Na początek na konto pasywne trzeba wprowadzić saldo początkowe. UWAGA: umieść je po prawej stronie – stronie kredytowej Ct (lub Ma). Czyli najprościej mówiąc, w koncie pasywnym pasywa znajdują się po prawej stronie, nie po lewej!

Zwiększenia pasywów – czyli kolejne zobowiązania należy umieścić zawsze tam, gdzie jest saldo początkowe, zaś zmniejszenia uwzględnij po stronie przeciwnej. Oznacza to, że wszystkie spłaty zobowiązań należy zapisać po stronie debetowej.

W następnym kroku podsumuj kolejno kolumnę kredytową oraz kolumnę debetową, czyli obroty jednej i drugiej strony. W koncie pasywnym strona kredytowa zawsze będzie większa niż debetowa. Dobrym przykładem pokazującym mechanizm działania konta pasywnego jest konto reprezentujące kredyty bankowe.

Przykładowe wyliczenie z wykorzystaniem konta pasywnego

Pora więc na przykładową kalkulację. Żeby łatwiej było wykonywać obliczenia, zakładam, że przedsiębiorstwo ma 30 tys. zł kredytu. Zapisuję tę sumę po prawej stronie. Gdyby firma wzięła dodatkową pożyczkę w kwocie np. 25 000 zł, tę kwotę również wpisuję po stronie prawej, czyli stan kredytów bankowych zwiększa się.

A co w sytuacji, gdy część zadłużenia zostanie spłacona? Wtedy wszelkie spłaty kredytu należy zapisać po stronie lewej, czyli debetowej. Jeśli firma spłaci np. 20 tys. zł, uwzględniam tę operację po stronie lewej w kolumnie Dt (lub Wn). W ten sposób otrzymuję wynik na koniec okresu sprawozdawczego – dla ułatwienia przyjmuję, że jest to jeden miesiąc.

Uzyskane przeze mnie saldo końcowe będzie saldem początkowym podczas kolejnego okresu rozliczeniowego. W następnym kroku należy podsumować obydwie strony – osobno lewą i osobno prawą kolumnę rozliczenia. Jeśli po obydwu stronach otrzymałeś/-aś ten sam wynik – kalkulacja jest poprawna.

O tym musisz pamiętać!

Podsumowując – pamiętaj, że zasada działania konta pasywnego jest “odwrotna” niż konta aktywnego i żeby kalkulację rozpocząć od umieszczenia stanu początkowego po prawej stronie Dt (lub Wn). Nie zapominaj też o tym, że wszystkie spłaty, które pomniejszają zobowiązania firmy należy zapisać po stronie debetowej.

Chcesz zrozumieć zasady działania kont pasywnych jeszcze lepiej?

Polecam zapoznać się z moim darmowym wykładem wideo, dostępnym poniżej. Jest to fragment pełnego kursu podstaw rachunkowości, który możesz zamówić u mnie na stronie TUTAJ.

Chcesz rozpocząć naukę rachunkowości, ale nie czujesz się gotowy na pełen kurs? Możesz wypróbować mój mini kurs podstaw rachunkowości zupełnie bezpłatnie!


Szczegóły TUTAJ lub wypełnij poniższy formularz, aby natychmiast rozpocząć pierwszą lekcję!