2. Pasywa, kapitał obcy

Wykład wchodzący w skład kursu podstaw rachunkowości. Dotyczy wprowadzenia do bilansu. Omawia temat źródeł finansowania majątku, w szczególności skupia się na pojęciu kapitału obcego. Wykład przedstawia poszczególne elementy kapitału obcego w pierwszej kolejności omawiając zobowiązania długoterminowe.

Aby sprawdzić swoją wiedzę z tego tematu zaloguj się i

wykup dostęp

Kolejną grupę pasywów stanowi kapitał obcy. Kapitał obcy jak sama nazwa wskazuje stanowi tą część źródeł finansowania form majątku podmiotu gospodarczego, która należy do osób trzecich, czyli jest własnością innych podmiotów gospodarczych. Kapitał obcy podlega zwrotowi i stanowi zobowiązania. Zgodnie z artykułem trzecim ustawy o rachunkowości zobowiązania to wynikające z przeszłych zdarzeń obowiązki wykonania świadczeń o wiarygodnie określonej wartości, które spowodują wykorzystanie już posiadanych aktywów jednostki. Oznacza to ni mniej, ni więcej, że ze względu na przeszłe zdarzenia, czy to dotyczące przeszłych transakcji, czy długi wynikające z przepisów prawa, takie jak względem Urzędu Skarbowego. Ten dług to obowiązek wykonania świadczenia, czyli ze względu na przeszłe zdarzenie będziemy musieli zapłacić korzystając z aktywów już posiadanych. Kapitał obcy w bilansie składa się z 4 elementów: są to rezerwy na zobowiązania, zobowiązania długo i krótko terminowe, a także rozliczenia międzyokresowe. Zobowiązania długoterminowe wiemy już co to są zobowiązania; zobowiązania długoterminowe to te zobowiązania, których termin wymagalności jest większy niż 12 miesięcy od dnia bilansowego. Do zobowiązań długoterminowych zaliczamy wszelkie pożyczki, kredyty, zobowiązania z tytułu np. emisji dłużnych papierów wartościowych i wszelkie inne o terminie wymagalności powyżej 12 miesięcy. Warto tutaj podkreślić, że do zobowiązań długoterminowych nie zaliczamy zobowiązań z tytułu dostaw, nawet jeżeli termin wymagalności tych zobowiązań jest dłuższy niż 12 miesięcy. Ma tu wiec zastosowanie ta sama zasada, która miała zastosowanie w przypadku należności z tytułu dostaw; one także zawsze były kwalifikowane jako należności krótkoterminowe. Zobowiązania krótkoterminowe to z kolei wszelkie te zobowiązania z tytułu dostaw i usług, a także innych, które są wymagalne w ciągu 12 miesięcy od dnia finansowego. Tak jak podkreśliłam w przypadku zobowiązań z tytułu dostaw i usług te zobowiązania są kwalifikowane do zobowiązań krótkoterminowych niezależnie od terminu wymagalności; między innymi do zobowiązań krótkoterminowych zaliczamy zobowiązania z tytułu wynagrodzeń, z tytułu podatków, zaliczki otrzymane na dostawę z tytułu emisji papierów wartościowych, kredyty i pożyczki. Kolejną pozycją pasywów kapitału obcego są rezerwy na zobowiązania. Rezerwy na zobowiązania różnią się od zobowiązań tym, że nie są pewne termin wymagalności, bądź kwota zobowiązania i tak zgodnie z artykułem 35d ustawy o rachunkowości rezerwy te tworzy się na pewne lub o dużym stopniu praw podobieństwa przyszłe zobowiązania, które można w sposób wiarygodny oszacować; dotyczą one np. gwarancji poręczeń. Wyobraźmy sobie sytuację, że produkujemy jakiś wyrób i wiemy, że jakiś procent tych produktów jest z reguły wadliwy; nie wiemy tylko w jakim czasie ujawni się żądanie ze strony klienta dotyczące naprawy gwarancyjnej. Zakładamy więc pewien procent wartości sprzedanych towarów jako naprawy gwarancyjne, czy też wymiany; w zależności od tego w jaki sposób gwarancja tutaj obowiązuje. Ponieważ nie wiemy, nie mamy 100 procentowej pewności co do tego ile tych napraw gwarancyjnych będzie w danym miesiącu tworzymy na to rezerwę. Rezerwy na zobowiązania mogą być także tworzone na przyszłe zobowiązania spowodowane restrukturyzacją, które mogą wynikać z przepisów prawa lub ze względu na umowy, które istnieją. W bilansie możemy zobaczyć, że rezerwy dzielone są z tytułu odroczonego podatku dochodowego, rezerw na świadczenia emerytalne; zgodnie z załącznikiem do ustawy o rachunkowości. Ostatnia pozycja: rozliczenia międzyokresowe bierne. Po stronie aktywów mieliśmy rozliczenia okresowe czynne, tutaj mamy bierne. Bierne dotyczą sytuacji odwrotnej, tzn. mamy tutaj do czynienia z kosztami, które wiemy, że ponieśliśmy, ale nie otrzymaliśmy jeszcze za nie faktury, czyli świadczenia wykonane na rzecz jednostki przez kontrahentów lub zobowiązania wynikające z bieżących działalności. Mamy np. sytuację, że wiemy, że w danym miesiącu średnio zużywamy 300 zł za energię elektryczną; normalnie otrzymujemy fakturę w danym miesiącu, w tym miesiącu nie otrzymaliśmy, musimy zaliczyć te koszty w ramach rozliczeń międzyokresowych biernych. Drugi przypadek rozliczeń międzyokresowych biernych dotyczy sytuacji kiedy któryś z kontrahentów nadpłaci nam za świadczenia, które dopiero będą wykonane, czyli jeżeli np. jesteśmy dostawcą Internetu i ktoś z góry zapłacił nam za ten Internet za pół roku to 5 następnych miesięcy będziemy traktować jako rozliczenia międzyokresowe bierne. Mam nadzieję, że te elementy kapitału obcego są już dla Was jasne i że możemy spokojnie przejść do przykładu całościowego dotyczącego pasywów.

Pytania:

  • czy ten wykład pojawi sie w pdf ?
    7a6a01d5fd0180507d0a01cbdf976a4c
    Patrycja Karelus
  • Załącznik został dodany, miłej nauki :)
    Fa8cfc8c9b72ca42c8952ba20f513374
    Magdalena Hosiawa (Wykładowca)
  • chciałem zapytać czy dobrze rozumiem zasadę współmierności przychodów i kosztów gdy chodzi o przykład 1.rmb-przychody i 2. rmb koszty. W przykładzie 1 ktoś nam nadpłacił za dostarczanie internetu ale to dostarczanie nastąpi w przyszłości i wtedy dopiero będziemy ponosić koszty związane z tym dostarczaniem. Na dzień dzisiejszy mamy więc przychód ( nadpłacenie ) a współmierne koszty pojawią się dopiero w przyszłości. Czy dobrze rozumiem? W przykładzie 2. korzystaliśmy z energii elektrycznej a jeszcze nie zapłaciliśmy za nią bo faktury jeszcze za zużycie tej energii nie otrzymaliśmy. Czyli na chwilę obecną ktoś wykonał dla nas usługę czyli mamy przychód a dopiero w przyszłości kiedy otrzymamy fakturę i będziemy za nią płacić to ta opłata będzie naszym kosztem. Czy dobrze rozumiem?
    D9f2f2093503d4a13014a652c15267ac
    rafal pakosiewicz
  • Odnośnie zrozumienia RMB - przychody - jak najbardziej prawidłowe. Odnośnie RMK - biernych -tutaj zrozumienie nie do końca jest poprawne. Chociaż jeszcze nie otrzymaliśmy faktury w danym okresie za energię np. w styczniu ta energia z całą pewnością służyła nam w celu osiągnięcia przychodów w tym okresie (w styczniu) np. do produkcji - a produkty zostały sprzedane - czyli zużyta energia "przełożyła" się w styczniu na przychody. Aby zachować współmierność przychodów i kosztów musimy rozpoznać w styczniu nie tylko osiągnięte przychody ale właśnie koszt energii w okresie którego dotyczy (styczeń)- tj. wtedy kiedy ją zużyliśmy a nie kiedy otrzymamy fakturę (zapewne w lutym).
    Fa8cfc8c9b72ca42c8952ba20f513374
    Magdalena Hosiawa (Wykładowca)
  • Witam, mam pytanie dotyczące rozwiązania do pytania dot. kapitału własnego. Nie znalazłam rozwiązania. Sylwia Ł.
    010d4f54a7e1d861d6ec4c691ad0fbd6
    SYLWIA ŁABUZ
  • Witam, Rozumiem, że chodzi Pani o pytania kontrolne dotyczące kapitału własnego. Przeznaczone są one do samodzielnej weryfikacji, wykład w swojej treści zawiera odpowiedzi ale nie są one podane wprost jako rozwiązanie.
    Fa8cfc8c9b72ca42c8952ba20f513374
    Magdalena Hosiawa (Wykładowca)
  • Witam, chciałabym wiedzieć dlaczego 'zaliczki otrzymane na dostawy' zaliczane są do zobowiązań krótkoterminowych a nie do RMB? Czy tu nie zachodzi analogiczna sytuacja jak w przykładzie z nadpłatą za dostarczenie internetu?
    Cfd655a36404f6fe268af5a08e9b5974
    Aneta Jurko
  • Generalnie zaliczki inne niż na dostawy tj. np. zaliczki otrzymane na zakup środka trwałego przez kontrahenta będą rozpoznawane jako RMB, natomiast zaliczki na poczet dostaw to specyficzny przypadek i jako jedyne rozpoznawane są jako zobowiązania terminowe - ma to związek z faktem, że dotyczą podstawowej działalności jednostki, która dopóki nie dostarczy towaru będzie miała zobowiązanie z tytułu zaliczki.
    Fa8cfc8c9b72ca42c8952ba20f513374
    Magdalena Hosiawa (Wykładowca)
  • a jak zaksięgowac te RMB przykład z energią...Miesiąc sie kończy (w sensie księgujemy do 20 tego nastepnego miesiaca za poprzedni) a faktury za prąd nie ma, przychodzi np 23.11 i dotyczy okresu rozliczeniowego 20.10-19.11 na kwote 600 zł.
    A4715b5aab64f2daca722c90f7359b7c
    Joanna Grabowska
  • W przypadku gdy faktura zawsze jest wystawiana z opóźnieniem tworzymy RMB ujmując je zapisem po stronie Ma na koncie 640, oraz z drugiej strony na odpowiednim koncie kosztowym (zależy od metody ewidencji kosztów, jeżeli jednostka stosuje tylko układ rodzajowy będzie to konto 490). Po otrzymaniu faktury RMB rozliczamy w koszty. Więcej o ewidencji RMB można znaleźć w kursie rachunkowości średniozaawansowanej, temacie drugim dotyczącym RMB.
    Fa8cfc8c9b72ca42c8952ba20f513374
    Magdalena Hosiawa (Wykładowca)
  • Mam pytanie ogólne dot. materiałów chciałbym na papierze, ale w tym formacie będę większym szkodnikiem niż Szyszko.
    Ddf1a8de254be8ec3d8d7be41fb69f47
    Krzysztof Adamczyk
  • Rozumiem, że chodzi o to, że stosujemy kolor w wykładach. Mamy w planach zmianę formatu na bardziej przyjazny do druku. Nie był to jednak na ten moment priorytet ponieważ większość osób nie drukuje materiałów. Postaramy się to zmienić na przyszłość.
    Fa8cfc8c9b72ca42c8952ba20f513374
    Magdalena Hosiawa (Wykładowca)
  • Kurs rozpoczal sie of pasywow czy jest mozliwosc przejscia szkolenia o aktywach czy jest to osobna opcja ?
    E82a04cd5c8a204777ebf20cad21c910
    Joanna Stypik
  • Proszę zapoznać się z wcześnieszymi tematami. Kurs rozpoczyna się od tematu wprowadzenie do rachunkowości, a bilans aktywa został omówiony w drugim temacie kursu (bilans cz.1) - proszę zapoznać się z planem kursu dostępnym na stronie kursu: https://kursy-rachunkowosci.pl/kursy/kurs-podstaw-rachunkowosci#course-plan.
    Fa8cfc8c9b72ca42c8952ba20f513374
    Magdalena Hosiawa (Wykładowca)
Aby zadać pytanie lub skomentować wykład zaloguj się
dot