1. Pasywa, kapitał własny

Wykład wchodzący w skład kursu podstaw rachunkowości. Dotyczy wprowadzenia do bilansu. Omawia temat źródeł finansowania majątku, w szczególności skupia się na pojęciu kapitału własnego. Wykład przedstawia poszczególne elementy kapitału własnego w rozbiciu na typ prowadzonej działalności (spółki akcyjne, z.o.o, osobowe, przedsiębiorstwa państwowe, spółdzielnie).

Aby sprawdzić swoją wiedzę z tego tematu zaloguj się i

wykup dostęp

Po omówieniu poszczególnych elementów aktywów przyszedł czas na pasywa i na omówienie pierwszej grupy pasywów, czyli kapitału własnego. Pasywa przypomnę są źródłem finansowania majątku, czyli źródłem finansowania wszelkich form majątku wykazywanych w aktywach i dzielą się ze względu na własność, czyli na podmiot finansowania, na kapitały własne oraz na kapitały obce. Kapitały własne z reguły stanowią dość istotne źródło finansowania jednostki. Im wyższy kapitał własny, tym bezpieczniejsza inwestycja, tym bezpieczniej jest dla osób z zewnątrz inwestować w firmę, ponieważ tym większe prawdopodobieństwo, że wszelkie zobowiązania wobec osób trzecich zostaną spłacone. Kapitał własny, tzn. jego  poszczególne elementy zależą od formy działalności i o tym powiemy sobie za chwilę. Kapitał własny w bilansie wykazywany jest w wartości nominalnej z podziałem na składniki zgodnie ze statutem i tak jak powiedziałam stanowi prywatną własność; szczególnie w spółkach. Poszczególne elementy pasywów kapitału własnego to kapitał podstawowy, zapasowy, kapitał z aktualizacji wyceny, kapitał rezerwowy i zyski z lat poprzednich niepodzielone, jak również z danego roku obrotowego. O kapitale podstawowym, zapasowym i rezerwowym powiemy za chwilę, bo one zależą od formy działalności, natomiast po krótce skupię się na pozostałych elementach. Kapitał z aktualizacji wyceny to kapitał, który powstaje z przeszacowania środków trwałych. O przeszacowaniu i ustalaniu wartości środków trwałych powiemy sobie później; na razie należy tylko zapamiętać, że wszelkie różnice w oszacowaniu wartości środków trwałych wykazywane są w kapitale z aktualizacji wyceny. Oprócz tego możemy mieć zysk, stratę netto z lat ubiegłych; wykazywane tutaj zysk, strata to zysk, strata, które nie zostały podzielone i nadal widnieją w pasywach i zysk, strata netto z roku obrotowego ta sama zasada. Przejdźmy teraz do struktury kapitałów własnych w zależności od formy własności i formy działalności. Jeżeli weźmiemy pod uwagę spółkę akcyjną to kapitał podstawowy spółki akcyjnej nazywany jest kapitałem zakładowym. Powstaje on ze sprzedaży akcji wartości nominalnej, takiej jaka wykazywana jest w statucie, a także zgodnie z wpisem do KRS-u, czyli Krajowego Rejestru Sądowego. Kapitał zapasowy tworzony jest w spółce akcyjnej z nadwyżki powstałej w wyniku sprzedaży akcji powyżej wartości nominalnej, czyli na zasadach preferencyjnych; może powstać również z dopłat akcjonariuszy, bądź z zysku danego roku przeznaczonego na kapitał zapasowy. Zgodnie z przepisami kapitał zapasowy powinien być tworzony przynajmniej w wysokości 8% zysku netto z danego roku obrotowego do momentu, aż kapitał zapasowy wyniesie 1/3 kapitału podstawowego. Jest to pewnego rodzaju zabezpieczenie na wypadek strat w latach następnych. Dodatkowo w spółce akcyjnej jako jedynej tworzony jest kapitał rezerwowy z tych samych powodów co kapitał zapasowy; w szczególności na początku działalności kiedy ten kapitał zapasowy jest jeszcze bardzo niski. Drugi typ spółki to spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, również spółka kapitałowa. Różnica tutaj jest taka, że kapitał podstawowy to kapitał udziałowy, czyli udziały wpłacone przez wspólników zgodnie z umową spółki. Kapitał zapasowy tworzony jest przez przeznaczenie zysku po opodatkowaniu oraz dopłatach udziałowców; nie widnieje tutaj kapitał rezerwowy. W przypadku spółki cywilnej, jawnej, komandytowej i jednoosobowej mamy do czynienia z kapitałem właścicieli, który stanowi udziały płacone zgodnie z umową. Co do nazewnictwa największa różnica występuje w przypadku przedsiębiorstw państwowych i spółdzielni. Jeżeli chodzi o przedsiębiorstwa państwowe to kapitał podstawowy to tak naprawdę fundusz założycielski, który zostaje wpisany w KRS-ie i może zostać powiększony o dotacje z budżetu państwa, bądź otrzymane nieodpłatnie środki z innych przedsiębiorstw państwowych.  Dodatkowo w przedsiębiorstwie państwowym oprócz funduszu założycielskiego może widnieć również fundusz przedsiębiorstwa, który powstaje w wyniku przeznaczenia zysku z działalności przedsiębiorstwa. W przypadku spółdzielni mamy również do czynienia z funduszem, ale nie z funduszem założycielskim tylko udziałowym powstającym z wpłat udziałów członków oraz fundusz zasobowy, który może zostać stworzony dodatkowo jako wpisowe przy powstawaniu spółdzielni bądź z nadwyżek finansowych oraz innych źródeł. Jak widzimy więc ze względu na formę działalności nazewnictwo poszczególnych kapitałów może się różnić: i tak w spółce akcyjnej tak jak wspominałam wcześniej mamy kapitał zakładowy, zapasowy i rezerwowy; w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością kapitał zakładowy i zapasowy; spółka cywilna, jawna, komandytowa i jednoosobowe to kapitał właścicieli; przedsiębiorstwa państwowe – fundusz założycielski i fundusz przedsiębiorstwa; spółdzielnie to fundusz udziałowy i fundusz zasobowy. Teraz krótkie sprawdzające pytania: do jakiej działalności przypisane są poniższe kapitały? Kapitał założycielski, kapitał z aktualizacji wyceny, kapitał zakładowy, rezerwowy, udziałowy, zasobowy? Dodatkowo do jakiego kapitału kwalifikujemy nadwyżkę ze sprzedaży akcji powyżej wartości nominalnej?  Zapraszam do rozwiązania.

Pytania:

  • Witam Wydaje mi się, że brakuje rozwiązania przykładu końcowego ze slajdu 8. Jest podany przykład, ale już bez rozwiązania w następnym slajdzie.
    4e3cc6ce22052c1b907b5451fe412e9e
    Marcin Lechowicz
  • Witam To zadanie jest zadaniem "domowym" do samodzielnego rozwiązania. Ponieważ odpowiedzi do pytań zostały zawarte bezposrednio w wykładach nie umieściliśmy już rozwiązania osobno pod zadaniem.
    Fa8cfc8c9b72ca42c8952ba20f513374
    Magdalena Hosiawa (Wykładowca)
  • witam, chyba wkradł się mały błąd: w tabeli "struktura kapitałów własnych" kapitał podstawowy w sp z o.o. to kapitał udziałowy, a na następnym slajdzie jest wpisany już jako zakładowy
    B8bd443ba6296ae34691306c34aa4b29
    Sandra Anna Hoffmann
  • Dziękujemy za komentarze. Wykład został już zaktualizowany.
    Fa8cfc8c9b72ca42c8952ba20f513374
    Magdalena Hosiawa (Wykładowca)
  • w teście do 2. części bilansu, w pytaniu nr 14, zaliczki od odbiorcy na poczet dostaw zostały zaklasyfikowane jako zobowiązania krótkoterminowe. ja rozumiałam to tak, że zobowiązania mamy względem dostawcy natomiast zaliczki od odbiorcy to należności. bardzo proszę mi to wytłumaczyć bo najwyraźniej czegoś nie zrozumiałam.
    87975557ac63816ce95a52223a8917d2
    Anna Włodarczyk
  • Witam, Odpowiedzi udzielimy mailowo ze względu na fakt, że dotyczy testu.
    Fa8cfc8c9b72ca42c8952ba20f513374
    Magdalena Hosiawa (Wykładowca)
  • poprosze o rozpisanie jak zostal policzony majatek firmy Agawa w teście do 2. części bilansu, w pytaniu nr 2, oraz wyjasnienie do pytania nr 17 dot otrzymanych zaliczek od odbiorcy. Dlaczego zostalo to ujete w zobowiazaniach krotkoterminowych a nie w RMP- dziekuje.
    F591f5d141e70e49cadf9af1e500f3bf
    Aneta Machnicka
  • Bardzo proszę o przesłanie treści zadania mailem na nasz adres, ponieważ pytania testowe się losują. Dodatkowo nie odpowiadamy na pytania testowe pod wykładami by nie podpowiadać innym odpowiedzi. Dziękuję.
    Fa8cfc8c9b72ca42c8952ba20f513374
    Magdalena Hosiawa (Wykładowca)
Aby zadać pytanie lub skomentować wykład zaloguj się
dot